Đau thần kinh tọa là một trong những chứng bệnh thần kinh thường gặp ở nam giới khi bước sang tuổi từ 30 cho đến 60. Hội chứng này thường đi kèm với những cơn đau từ vùng thắt lưng, lan dọc xuống hông, mông, đùi và bàn chân, ngoài ra cũng có những cảm giác châm chích, tê bì, dị cảm. Ngoài việc sử dụng phương pháp điều trị bảo tồn, sử dụng thuốc Tây, tập vật lý trị liệu, nhiều bệnh nhân vẫn luôn tự hỏi: “Đau thần kinh tọa châm cứu có khỏi không?” Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây mời bạn đọc cùng theo dõi để biết được đáp án chính xác nhất.
Giải đáp thắc mắc: Đau thần kinh tọa châm cứu có khỏi không?
Là phương pháp Đông y truyền thống nhẹ nhàng, an toàn và hiệu quả, châm cứu chữa đau thần kinh tọa có khả năng cải thiện triệt để các cơn đau mỏi, nâng cao khả năng vận đồng, đồng thời ngăn ngừa tái phát triệu chứng. Trong quá trình chữa bệnh đau thần kinh tọa, bệnh nhân có thể kết hợp liệu trình châm cứu với việc dùng thuốc Tây y theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Quan niệm Đông y cho rằng, đau thần kinh tọa bắt nguồn từ tình trạng phong nhiệt, thấp nhiệt và phòng hàn xâm nhập vào cơ thể hoặc trước đây, người bệnh từng bị chấn thương cột sống, gây ra hiện tượng cản trở khí huyết, tắc nghẽn tại kinh bàng quang, từ đó dẫn đến nhiều cơn đau nhức dai dẳng. Nếu bệnh lý này không được chữa trị tận gốc và kịp thời thì hoạt động của các tạng Can và Thận sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Theo y học cổ truyền, để khắc phục tận gốc chứng đau thần kinh tọa, thầy thuốc cần giúp bệnh nhân khai thông khí huyết, trừ phong và giải ứ. Điều này có thể giảm đau vô cùng nhanh chóng. Bằng cách sử dụng những cây kim châm nhỏ chích vào một số huyệt vị trên cơ thể, phương pháp châm cứu giúp kích hoạt phản ứng mạnh mẽ của hệ thần kinh trung ương, tăng cường dẫn truyền thần kinh tới não, cung cấp nguồn máu dồi dào dưỡng chất đến mọi tế bào, đồng thời tạo nên cảm giác thoải mái, thư giãn và phòng tránh hiện tượng tê liệt.
Nhiều người bệnh lo lắng rằng phương pháp châm cứu sẽ gây ra đau đớn. Tuy nhiên, trên thực tế, những loại kim châm cứu có đầu kim rất nhỏ và hình dáng mỏng manh như một sợi tóc. Bên cạnh đó, thao tác châm kim uyển chuyển, khéo léo và nhanh nhạy của các lương y hầu như không khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu quá nhiều. Thông thường, cảm giác hơi nhói chỉ xuất hiện lúc đầu khi đầu kim chạm vào da thịt, sau đó sẽ nhanh chóng biến mất.
Ưu điểm của phương pháp châm cứu chữa đau thần kinh tọa
Kỹ thuật châm cứu chữa đau thần kinh tọa thuộc nhóm phương pháp điều trị mang lại kết quả cao với khả năng phục hồi chức năng an toàn toàn diện. Nếu biết cách kết hợp liệu pháp châm cứu với các loại thuốc Tây phù hợp, bệnh nhân có 95% khả năng hồi phục thể trạng. Không chỉ dừng lại ở đó, châm cứu chữa đau thần kinh tọa còn giúp hạn chế tối đa những cơn đau nhức, ức chế phản ứng sưng viêm, đồng thời cải thiện chức năng của dây thần kinh tọa.
Liệu trình châm cứu chữa đau thần kinh tọa mang công dụng và hiệu quả tương tự liệu pháp châm cứu điều trị các bệnh lý về xương khớp khác. Khi đầu kim tiếp xúc với các vị trí huyệt vị tại sống lưng và dọc theo thắt lưng, phản ứng của hệ thống dây thần kinh tọa được kích hoạt ngay lập tức, từ đó đẩy nhanh quá trình trao đổi chất, sản xuất nhiều hormone, hình thành phản ứng từ hệ thần kinh của bộ não người bệnh. Cụ thể, châm cứu chữa đau thần kinh tọa sở hữu những ưu điểm nổi bật sau đây:
- Tăng cường sản xuất chất giảm đau tự nhiên (endorphin và enkephalin) bên trong cơ thể: Endorphin và enkephalin là hai chất dẫn truyền thần kinh có thể kiểm soát hiệu quả các cơn đau mỏi mà không cần sự hỗ trợ của thuốc giảm đau. Nhờ tuân theo cơ chế tự nhiên hoàn hảo này, châm cứu được đánh giá là liệu pháp hỗ trợ phục hồi chức năng hệ thần kinh rất an toàn và hiệu quả.
- Thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu tới dây thần kinh bị tổn thương: Muốn hồi phục chức năng của hệ thống khớp xương và dây thần kinh tọa đang bị thoái hóa, bạn cần được hoạt huyết những vùng bị tổn thương. Quá trình lưu thông, tuần hoàn máu là điều kiện xoa dịu những cơn đau nhức khó chịu. Máu huyết đóng vai trò tương tự nguồn cung cấp dưỡng chất thiết yếu nuôi dưỡng mọi tế bào của cơ thể. Do đó, người bệnh cần đảm bảo máu huyết lưu thông ổn định tới mọi ngóc ngách, đặc biệt là những dây thần kinh tổn thương. Điều này cho phép cơ thể “tự chữa lành” một cách thần kỳ.
- Thư giãn phần xương bị cơ rút: Với triệu chứng co thắt cơ khớp, đa số bệnh nhân đau dây thần kinh tọa đều gặp phải rất nhiều khó khăn trong quá trình vận động. Nếu tiến hành châm cứu tại vùng lưng và chân, các dây thần kinh tọa xung quanh khu vực này sẽ được “tái khởi động” sau nhiều ngày bị tê liệt, “đóng băng”.
- Hỗ trợ tâm lý bệnh nhân: Liệu pháp châm cứu giúp ổn định hoạt động của hệ thần kinh trung ương, từ đó duy trì tinh thần vui vẻ, tích cực, lạc quan và cảm giác thư giãn, thoải mái. Vì vậy người bệnh có thể kiên trì chiến đấu với bệnh lý mạn tính phiền toái này.
Với 4 lợi ích tuyệt vời trên, châm cứu được đánh giá là phương pháp chữa đau thần kinh tọa vừa truyền thống vừa hiện đại, có khả năng mang đến hiệu quả điều trị bền vững và lâu dài. Thế nhưng, nếu chỉ áp dụng riêng lẻ kỹ thuật này theo một liệu trình độc lập thì bạn phải mất rất nhiều thời gian để đạt được hiệu quả mong muốn. Đây chính là lý do vì sao các chuyên gia xương khớp khuyến nghị người bệnh kết hợp phương pháp châm cứu với việc dùng thuốc Tây đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Đau thần kinh tọa châm cứu có khỏi không?
Những người đau thần kinh tọa thường xuyên phải đối mặt với các cơn đau nhức kéo dài dai dẳng, có lúc âm ỉ nhẹ nhàng có lúc dữ dội, nhức nhối tại vùng lưng, sau đó lan dọc xuống phần chi dưới ở một hoặc cả hai bên. Thêm vào đó, thỉnh thoảng, bệnh nhân còn bị tê nóng, râm ran như có kiến bò trên cơ thể.
Lúc này, châm cứu chính là giải pháp lý tưởng giúp bạn xử lý nhanh gọn những triệu chứng phiền phức trên. Khi điều trị đau thần kinh tọa bằng phương pháp châm cứu, bạn sẽ được tập trung kích thích các huyệt vị tại vùng thắt lưng dọc đường đi của dây thần kinh tọa.
Hiệp hội Chỉnh hình Hàn Quốc từng thực hiện một cuộc nghiên cứu quy mô nhằm đo lường – phân tích khả năng vận động và mức độ đau nhức của các bệnh nhân đau thần kinh tọa sau khi áp dụng kỹ thuật châm cứu. Trong suốt quá trình diễn ra nghiên cứu, người bệnh được đo chỉ số định kỳ vào ngày thứ 2, thứ 10 và thứ 22. Kết quả cho thấy, khả năng vận động của bệnh nhân được cải thiện rõ rệt trong khi mức độ đau đớn giảm đi đáng kể.
Hơn nữa, các chuyên gia chuyên khớp hàng đầu nhận định, phương pháp châm cứu có thể hỗ trợ điều trị đau thần kinh tọa hiệu quả vì hội tụ nhiều ưu điểm như:
- Thúc đẩy quá trình sản xuất chất giảm đau tự nhiên trong cơ thể người bệnh
- An toàn, hiệu quả, hầu như không gây ra tác dụng phụ
- Hiệu quả giảm đau tương đương thuốc giảm đau thông thường
- Tăng cường quá trình lưu thông máu đến vùng cột sống đang bị tổn thương, từ đó xoa dịu cơn đau và kích thích phản ứng “tự chữa lành”
- Kiểm soát hoạt động của hệ thần kinh trung ương, hỗ trợ ổn định tinh thần người bệnh
- “Tái khởi động” các cơ bị teo tóp, “đóng băng” một cách tự nhiên và hiệu quả
Theo các bác sĩ chuyên khoa, nếu tiến hành liên tục, phương pháp châm cứu có thể cải thiện khoảng 80% chức năng của chi dưới. Tuy nhiên, châm cứu vẫn là biện pháp bảo tồn, chỉ có thể hỗ trợ đẩy lùi các cơn đau mạn tính, cải thiện một phần chức năng vận động, đồng thời duy trì sức khỏe tổng thể chứ không thể điều trị tận gốc chứng đau thần kinh tọa. Lưu ý, dù điều trị bằng cách dùng thuốc Tây, châm cứu, thậm chí can thiệp phẫu thuật thì người bệnh cũng không thể bình phục hoàn toàn (100%) chức năng ban đầu.
Châm cứu là phương pháp điều trị đau thần kinh tọa hiệu quả và an toàn. Tuy nhiên, liệu trình này đòi hỏi độ chính xác rất cao, buộc thầy thuốc phải am hiểu kiến thức và thành thạo kỹ năng. Vì vậy, khi muốn chữa bệnh bằng kỹ thuật châm cứu, bạn cần lựa chọn cơ sở y học cổ truyền uy tín, chất lượng với đầy đủ giấy tờ chứng minh cần thiết để đảm bảo an toàn sức khỏe tối đa.
3 kỹ thuật châm cứu chữa đau thần kinh tọa
Bên cạnh liệu pháp điều trị bằng cách châm kim trực tiếp vào huyệt vị, hiện nay, phương pháp châm cứu đã được cải tiến toàn diện với sự ra đời của 3 kỹ thuật mới mẻ, bao gồm:
- Châm cứu thủy châm tiêm thẳng thuốc vào những vị trí cần thiết nhằm giảm thiểu cơn đau của bệnh nhân nhanh chóng hơn.
- Châm cứu điện châm đưa dòng điện đi qua các đầu kim châm nhằm kích thích huyệt vị, từ đó xoa dịu cảm giác đau nhức dây thần kinh tọa.
- Châm cứu bằng cách đốt và hơ huyệt vị là liệu pháp đốt ngải. Bằng cách châm lửa hơ điếu ngải vào các huyệt vị, tinh dầu từ ngải sẽ nương theo hơi nóng đi trực tiếp vào vị trí đau mỏi, đồng thời ức chế cảm giác khó chịu.
Hướng dẫn cách châm cứu chữa đau thần kinh tọa
Bệnh nhân cần kiên trì theo đuổi phương pháp châm cứu cho tới khi đạt được hiệu quả mong muốn. Thông thường, thời gian châm cứu chữa đau thần kinh tọa kéo dài nhiều tháng liền với tần suất 2 – 3 lần/tuần. Trong khoảng thời gian này, bạn có thể kết hợp dùng thuốc Đông y hoặc Tây y cũng như duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng, hợp lý. Căn cứ vào cơ địa, thể trạng và mức độ bệnh lý, thầy thuốc sẽ chỉ định kỹ thuật châm cứu phù hợp nhất với mỗi người bệnh.
Tương tự châm cứu chữa thoái hóa khớp và thoát vị đĩa đệm, liệu pháp châm cứu chữa đau thần kinh tọa tập trung vào các huyệt vị dọc lưng, cánh tay rồi chạy dần xuống chân. Các huyệt vị quan trọng thường được chỉ định trong liệu pháp châm cứu bao gồm: huyệt thận du, huyệt thừa sơn, huyệt trường du, huyệt thừa phù, huyệt ủy trung, huyệt trật biên…
- Huyệt thận du nằm ngay dưới gai cột sống thắt lưng số 2, đo ngang khoảng 1,5 thốn và ngang với huyệt mệnh môn. Huyệt thận du có thể kích thích du (rót) kinh khí vào tạng Thận.
- Huyệt đại trường du nằm ở gai sống thắt lưng số 4, đo ngang 1,5 thốn, ngang với huyệt yêu dương quan. Huyệt đại trường du có thể du (đưa) kinh khí vào Phủ Đại Trường.
- Huyệt thừa sơn nằm tại vị trí cuối cùng của bắp chân (có dạng hình chữ V). Đây là nơi chịu đựng sức nặng toàn thân, với nhiều dây thần kinh quan trọng trong việc duy trì hoạt động của thân dưới. Huyệt thừa sơn nằm trên đường nối giữa huyệt ủy trung và gót chân, dưới huyệt ủy trung 8 thốn, tại chỗ lõm nằm giữa hai khe cơ sinh đôi trong và ngoài.
- Huyệt ủy trung nằm ngay lằn chỉ ngang của nếp gấp nhượng chân.
- Huyệt thừa phù nằm dưới mông, tại vị trí nối tiếp chi dưới mỗi khi cơ thể cử động.
- Huyệt trật biên giúp trực tiếp giảm đau lên hệ thần kinh tọa, hạn chế cảm giác tê buốt và cải thiện chi liệt phía dưới.
Tùy vào vị trí đau mỏi, thầy thuốc sẽ châm cứu tại những huyệt vị tương ứng. Lưu ý, không phải mọi trường hợp đau thần kinh tọa đều cần được châm cứu ở những huyệt vị trên. Vì mỗi huyệt vị kết nối trực tiếp với một hệ thống dây thần kinh nhất định nên thủ thuật châm cứu có công dụng giảm đau nhanh chóng, giảm thiểu nguy cơ co rút và liệt chi ở những bệnh nhân đau thần kinh tọa mạn tính.
Quy trình châm cứu chữa đau thần kinh tọa
Quy trình châm cứu chữa đau thần kinh tọa tương đối tinh gọn với 5 bước đơn giản như sau:
- Bước 1: Bệnh nhân được kiểm tra sức khỏe tổng quát và khai báo lịch sử y tế liên quan.
- Bước 2: Lương y xác định nguyên nhân, triệu chứng đau thần kinh tọa bằng cách kiểm tra lưỡi, da, mắt và huyệt vị của người bệnh.
- Bước 3: Thầy thuốc nhẹ nhàng chèn kim châm cứu vào từng huyệt vị với mức độ nông – sâu khác nhau. Vì kim rất mỏng và nhỏ nên bạn chỉ cảm thấy đau nhẹ. Bệnh nhân sẽ được chèn 5 – 20 kim châm trong mỗi lần châm cứu.
- Bước 4: Lương y khéo léo xoay chuyển kim châm để tạo nên xung điện hoặc nhiệt lượng cho kim châm (nếu cần thiết).
- Bước 5: Kim châm cứu thường được giữ yên trong vòng 10 – 20 phút. Trong khoảng thời gian này, bệnh nhân nghỉ ngơi với tư thế thoải mái, thư giãn.
Ai không nên châm cứu chữa đau thần kinh tọa?
Liệu pháp châm cứu chữa đau thần kinh tọa thường được ứng dụng điều trị cho 3 nhóm bệnh lý phổ biến là: liệt, đau và rối loạn chức năng. Tuy nhiên, những người bệnh thuộc các nhóm sau không phù hợp với phương pháp châm cứu chữa đau thần kinh tọa:
- Người bệnh nằm trong trường hợp cấp cứu khẩn cấp hoặc đau do chấn thương.
- Những người có sức khỏe yếu, bệnh nhân mắc bệnh thiếu máu, tim mạch.
- Người bệnh tâm thần hoặc có tinh thần không ổn định.
- Những người đang mắc bệnh cảm lạnh, cảm cúm hoặc vừa mới lao động nặng nhọc.
- Bệnh nhân đang quá đói, vừa ăn no hay mới tắm nước lạnh.
Một số lưu ý khi châm cứu chữa đau thần kinh tọa
Liệu pháp châm cứu chữa đau thần kinh tọa không châm vào rốn, nhũ hoa và các huyệt vị ở vùng bụng, ngực. Bên cạnh đó, trong quá trình điều trị bệnh lý bằng kỹ thuật này, độc giả cần ghi nhớ những vấn đề sau:
- Để tăng cường hiệu quả chữa bệnh, bệnh nhân có thể kết hợp châm cứu với xoa bóp, bấm huyệt hoặc sử dụng đèn hồng ngoại.
- Không tự ý châm cứu chữa đau thần kinh tọa tại nhà. Thay vào đó, bạn cần tìm gặp chuyên gia châm cứu uy tín để được chẩn đoán cẩn thận và hướng dẫn phác đồ điều trị phù hợp nhất.
- Thiết lập chế độ ăn uống cân bằng, khoa học, tăng cường bổ sung nước, rau xanh, trái cây, ngũ cốc, thịt cá, kiêng đồ ngọt, thức ăn nhanh, các món ăn giàu dầu mỡ, tránh xa thuốc lá, rượu bia, cà phê, nước ngọt có ga và các chất kích thích.
- Tập thể dục thường xuyên và đều đặn nhằm kéo giãn hệ thống cơ – xương – khớp, tăng cường tính linh hoạt, đồng thời nâng cao sức mạnh của các dây thần kinh vùng bụng và lưng.
Châm cứu chữa đau thần kinh tọa là phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả và hiếm khi xảy ra tác dụng phụ. Để đạt được hiệu quả chữa bệnh như ý, người đọc cần tìm hiểu thông tin cặn kẽ và lựa chọn bệnh viện/trung tâm y học cổ truyền uy tín, đáng tin cậy. Trong quá trình chữa bệnh, bạn nên kiên nhẫn tuân theo phác đồ điều trị của thầy thuốc, đồng thời kết hợp dùng thuốc Tây y/Đông y đúng cách, điều chỉnh chế độ ăn uống, tập thể dục thường xuyên và duy trì lối sống khoa học, lành mạnh.