Bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu thường có những dấu hiệu như đau rát hậu môn, ngứa ngáy, khó chịu và có thể gây chảy máu trong lúc đi đại tiện. Đa số những trường hợp bệnh trĩ khởi phát trong giai đoạn này đều có thể đáp ứng tốt những biện pháp điều trị y tế cũng như việc chăm sóc tại nhà kết hợp với lối sống, sinh hoạt lành mạnh. Nhưng trong những trường hợp chủ quan nếu không điều trị ở giai đoạn đầu có thể khiến bệnh lý trở nên nghiêm trọng, góp phần tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng sau này cho sức khỏe của người bệnh.
Cần phát hiện sớm những dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu
Bệnh trĩ hay còn có tên gọi dân gian là bệnh lòi dom là một trong những căn bệnh phổ biến ở người trưởng thành, người cao tuổi. Các triệu chứng bệnh trĩ khởi phát do áp lực tại tĩnh mạch trực tràng – hậu môn có xu hướng tăng lên, từ đó dẫn đến hiện tượng giãn phình và ứ máu rồi tạo thành búi trĩ.
Theo các chuyên gia đầu ngành, bệnh trĩ có diễn tiến chậm, tương đối lành tính và không đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, các biểu hiện của bệnh lý ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, đời sống và tâm sinh lý.
Để hạn chế mức độ ảnh hưởng do bệnh lý gây ra và can thiệp điều trị sớm, người bệnh nên nhận biết những dấu hiệu khi bệnh mới khởi phát. Theo các kiểm chứng lâm sàng, những trường hợp mắc bệnh trĩ ở giai đoạn đầu thường có những biểu hiện nhẹ, đồng thời đáp ứng tốt với những phương pháp điều trị và chăm sóc tại nhà.
Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu:
1. Các triệu chứng cơ năng
Bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu thường gây ra những triệu chứng nhẹ, tần suất xuất hiện thấp. Cụ thể:
- Đi đại tiện có máu tươi lẫn trong phân hoặc dính ở giấy vệ sinh
- Đối với trường hợp mắc bệnh trĩ ngoại, có thể gây đau rát nhẹ sau đi đại tiện. Nhưng với trường hợp bị bệnh trĩ ngoại, hầu như không gây ra tình trạng đau rát, khó chịu trong giai đoạn đầu
- Vùng niêm mạc của hậu môn bị sưng nhẹ, khó chịu và đau rát
- Lúc này, vùng hậu môn có xu hướng tiết dịch nhầy khiến khu vực bị ẩm ướt gây ngứa ngáy, khó chịu. Trong một số trường hợp, dịch nhầy này có thể lẫn với phân
- Trường hợp bệnh trĩ ngoại, ở giai đoạn này sẽ cảm giác cộm và vướng ở hậu môn
2. Dấu hiệu tổn thương thực thể
Bên cạnh các triệu chứng cơ năng dễ dàng nhận biết, người bệnh cũng có thể dựa vào những tổn thương thực thể để xác định mình có đang mắc bệnh trĩ hay không. Cụ thể:
- Với những trường hợp mắc bệnh trĩ nội ở giai đoạn đầu, lúc này búi trĩ sẽ nằm bên trong ống hậu môn, không thể quan sát bằng mắt thường
- Trong khi đó, người mắc bệnh trĩ ngoại có thể nhìn thấy búi trĩ có xu hướng hiện ra ngoài ống hậu môn nhưng không có biểu hiện rõ rệt.
Bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu có tự khỏi không?
Bệnh trĩ thực chất là hiện tượng tĩnh mạch phình giãn do áp lực tăng lên trong thời gian dài. Theo nhận định của các bác sĩ chuyên môn, đây là căn bệnh mãn tính, tiến tiển chậm và kéo dài dai dẳng, không thể điều trị dứt điểm. Đối với những trường hợp mắc bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu sẽ ít gây ảnh hưởng đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nếu bệnh lý không thể tự khỏi mà cần can thiệp những phương pháp điều trị và kết hợp chăm sóc đúng cách.
Trên thực tế, bệnh trĩ khi mới khởi phát có thể đáp ứng tốt các biện pháp điều trị bảo tổn. Nếu người bệnh tuân thủ và tích cực điều trị và chăm sóc khoa học, đúng cách có thể kiểm soát các triệu chứng bệnh lý, ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng nề.
Các phương pháp điều trị bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu
Như đã đề cập, các triệu chứng của bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu thường có mức độ nhẹ hơn giai đoạn bệnh tiến triển. Tuy nhiên, nếu chủ quan không điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh lý có thể chuyển biến theo chiều hướng tiêu cực và ảnh hưởng trực tiếp đến những sinh hoạt hàng ngày. Để cải thiện các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu, người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp sau:
1. Áp dụng các bài thuốc dân gian chữa bệnh trĩ giai đoạn đầu
Các biểu hiện cơ năng ở giai đoạn này thường gây đau rát, chảy máu, ngứa ngáy khó chịu ở mức độ nhẹ. Để cải thiện các triệu chứng này, người bệnh có thể áp dụng một số mẹo dân gian sau:
Dùng dầu dừa chữa bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu
Trong dầu dừa chứa hàm lượng cao axit béo với công dụng làm dịu niêm mạc vùng hậu môn, hỗ trợ quá trình đào thải phân khi đi đại tiện. Bên cạnh đó, dầu dừa còn chứ các chất chống oxy hóa có khả năng tăng độ bền của thành mạch, đồng thời hỗ trợ tái tạo và phục hồi những tế bào bị hư tổn.
Hơn nữa, axit lauric được tìm thấy trong nguyên liệu này còn có khả năng kháng nấm Candida, tụ cầu vàng và một số tác nhân khác gây nhiễm trùng. Việc thường xuyên dùng dầu dừa chữa bệnh trĩ sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng nhiễm khuẩn búi trĩ.
Hướng dẫn thực hiện:
- Vệ sinh hậu môn thật sạch bằng nước muối sinh lý
- Dùng khăn bông sạch lau khô vùng hậu môn
- Sau đó lấy một lượng dầu dừa vừa đủ thoa trực tiếp vào khu vực cần điều trị
- Bạn có thể sử dụng găng tay để đẩy dầu dừa vào sâu bên trong hậu môn, hành động này sẽ giúp quá trình đào thải phân diễn ra dễ dàng hơn
- Để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, nên áp dụng mẹo chữa này khi hậu môn bị nóng rát hoặc sau khi đi vệ sinh.
Liệu pháp chườm lạnh
Chườm lạnh tại vùng hậu môn là một trong những cách chữa giúp cải thiện các triệu chứng bệnh trĩ ở mức độ nhẹ hiệu quả. Nhiệt độ lạnh sẽ giúp co mạch, làm giảm lượng máu được tuần hoàn về niêm mạc hậu môn và búi trĩ. Bên cạnh đó, liệu pháp này còn có khả năng gây tê, gián đoạn các hoạt động dẫn truyền ở dây thần kinh, từ đó giảm đau rát hiệu quả.
Áp dụng chườm lạnh tại vùng hậu môn sau mỗi lần đi đại tiện hoặc khi bùng phát triệu chứng sẽ giúp làm giảm đau rát, ngứa ngáy và cầm máu hiệu quả.
Hướng dẫn thực hiện:
- Sử dụng túi chườm lạnh sạch đắp lên vùng hậu môn
- Giữ yên trong vòng 5 – 10 phút
- Mỗi ngày thực hiện từ 1 – 2 lần sẽ giúp cải thiện dấu hiệu bệnh lý hiệu quả
- Lưu ý trước khi thực hiện, ngườ bệnh cần làm vệ hậu môn sạch nhằm làm giảm nguy cơ bị viêm nhiễm.
Chữa bệnh trĩ giai đoạn đầu với gel nha đam
Gel nha đam có hiệu quả trong việc cải thiện tình trạng nóng rát, làm mát hiệu quả và hỗ trợ bôi trơn niêm mạc. Tận dụng dược liệu này có thể làm giảm nóng rát ở vùng hậu môn, giúp hoạt động đại tiện diễn ra tốt hơn. Bên cạnh đó, người bệnh có thể bổ sung nha đam vào chế độ ăn uống còn giúp tăng sinh số lượng lợi khuẩn ở đường ruột, hỗ trợ nhuận tràng và ngăn ngừa tình trạng táo bón.
Hướng dẫn thực hiện:
- Chuẩn bị một nhánh nha đam mang đi rửa sạch rồi cạo lấy phần gel bên trong
- Sau khi vệ sinh sạch hậu môn, lau khô bằng khăn lông sạch thì lấy mọt lượng gel nha đam vừa đủ đưa vào ống hậu môn và thoa đều những vùng da xung quanh
- Đợi đến khi có nhu cầu đi vệ sinh
- Sau đó rửa lại hậu môn thật sạch với nước muối ấm
Lá diếp cá giúp cải thiện các triệu chứng bệnh lý
Lá diếp cá hay ngư tinh thảo là một trong những vị thuốc Nam thường được dân nhân tận dụng trong chữa bệnh trĩ nhẹ ở giai đầu đầu. Trong một số nghiên cứu khoa học ghi nhận trong dược liệu này có chứa decanonyl acetaldehyde và quercetin có đặc tính chống viêm, ức chế hoạt động của vi khuẩn và bảo vệ thành mạch hiệu quả.
Việc thực hiện mẹo chữa bệnh trĩ ở giai đoạn đầu với lá diếp cá thường xuyên sẽ hỗ trợ ngăn ngừa búi trĩ phát triển, từ đó góp phần phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như trĩ ngoại tắc mạch, võ búi trĩ.
Hướng dẫn thực hiện:
- Lá diếp cá mang đi rửa sạch, ngâm với nước muối pha loãng để loại bỏ tạp chất, vi khuẩn rồi mang đi phơi khô và bảo quản để dùng dần
- Mỗi lần lấy một ít lá diếp cá hãm với nước rồi uống như trà
- Hoặc bạn cũng có thể dùng rau diếp cá tươi, sau khi ngâm rửa với nước muối thì giã nát rồi đắp trực tiếp lên vùng hậu môn. Lưu ý, cần vệ sinh sạch hậu môn trước khi thực hiện mẹo chữa này
- Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể bổ sung lá diếp cá vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm hạn chế tình trạng táo bón, giảm áp lực lên búi trĩ
2. Sử dụng thuốc Tây điều trị
Với những trường hợp sau khi áp dụng các mẹo chữa tại nhà nhưng không có dấu hiệu thuyên giảm. Lúc này bạn có thể tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám và chỉ định một số loại thuốc giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh lý. Cụ thể:
- Nhóm thuốc giảm đau, chống viêm: Một số loại thuốc chống viêm, giảm đau thường được bác sĩ chỉ định như Diclofenac, Ibuprofen, Paracetamol,… giúp cải thiện tình trạng đau rát, sưng đỏ, khó chịu ở niêm mạc vùng hậu môn. Tuy nhiên, một số trường hợp có tiền sử nghiện bia rượu, đột quỵ và viêm loét dạ dày tá tràng cần tận trọng trong quá trình sử dụng.
- Thuốc bôi hydrocortisone: Thuốc điều trị tại chỗ này thường được điều chế dưới dạng mỡ giúp làm dịu và mềm cùng da hậu môn. Ngoài ra, hoạt chất hydrocortisone còn có hiệu quả trọng cải thiện tình trạng đau rát, giảm viêm và khó chịu do bệnh trĩ gây ra. Tuy nhiên, thuốc hydrocortisone được bác sĩ chỉ định không dùng trên 2 tuần.
- Các loại thuốc có chứa runtin: Thành phần này có công dụng hỗ trợ bảo vệ thành mạch, tăng cường độ dẻo dai tại hậu môn, từ đó hạn chế tình trạng vỡ và giảm tính thấm. Các loại thuốc này còn có tác dụng giúp ngăn ngừa các biến chứng của bệnh lý phát sinh, đồng thời làm giảm sung huyết và phù nề ở tĩnh mạch.
- Nhóm thuốc gây tê ở dạng bôi: Cơ trơn tại hậu môn có thể gây co thắt quá mức và gây ra tình trạng đau rát. Với những trường hợp này, bác sĩ thường sử dụng một số loại thuốc gây tê giúp giảm đau tại chỗ như Dibucaine, Trimebutin, Medicone,…
- Thuốc co mạch: Epinephrine, Phenylephrine và Norepinephrine là những loại thuốc co mạch có khả năng giúp thu nhỏ mạch máu, làm giảm kích thước của búi trĩ và tiêu biến dần. Thuốc thường đáp ứng tốt với những trường hợp bị bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu.
- Thuốc bôi sát trùng: Để hạn chế tình trạng viêm nhiễm, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc bôi sát trùng như Boric acid, Oxyquinlone, Zinc oxide, Neomycin,…
3. Kết hợp xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh
Bên cạnh các phương pháp chữa trị bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu, người bệnh cần kết hợp xây dựng lối sống lành mạnh, khó học nhằm làm giảm áp lực tại trực tràng – hậu môn cũng như ngăn ngừa bệnh lý tiến triển nặng nề. Các kiểm chứng lâm sàng cho thấy, những trường hợp mắc bệnh trĩ ở giai đoạn đầu thường có xu hướng thuyên giảm nhanh chóng nếu áp dụng các biện pháp y tế kết hợp với chế độ chăm sóc đúng cách.
Dưới đây là cách xây dựng lối sống lành mạnh, khoa học dành cho người mắc bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu:
- Tăng cường bổ sung chất xơ vào chế độ ăn uống hàng ngày, nhất là nhóm thực phẩm giúp ngăn ngừa táo bón hiệu quả như rau mồng tơi, khoai lang, rau diếp cá, nha đam, đậu bắp,…
- Mỗi ngày uống đủ từ 2 – 2.5 lít nước giúp duy trì chất lỏng cần thiết trong đường ruột, hỗ trợ nhuận tràng, giảm căng thẳng, mệt mỏi, đồng thời hạn chế chứng rối loạn tiêu hóa
- Người bệnh nên bổ sung những thực phẩm chứa các chất chống oxy hóa, chứa nhiều vitamin cần thiết cho cơ thể. Bởi những thành phần sẽ hỗ trợ cải thiện độ bền của mạch máu, giúp tiêu trừ những gốc tự do, từ đó tác động tích cực trong quá trình điều trị bệnh lý.
- Trong thời gian điều trị, người bệnh tránh dùng những món ăn cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ và các thực phẩm có kết cấu khô cứng. Thay vào đó, nên chọn ăn những món như canh, cháo, súp, luộc giúp làm giảm áp lực lên hệ tiêu hóa.
- Người bệnh tránh ngồi yên một chỗ quá lâu và tăng cường vận động, tập luyện. Với những đối tượng làm công việc văn phòng, nên đi lại sau 2 giờ ngồi làm việc. Mỗi ngày nên dành 30 phút để tập luyện thể dục, thể thao giúp giải tỏa căng thẳng, nhu động ruột và phòng ngừa táo bón hiệu quả.
- Tránh những hoạt động có thể làm tăng áp lực lên hậu môn như mang vác nặng, ngồi xổm, rặn khi đi đại tiện,…
- Nên đi vệ sinh khi có nhu cầu, cần hạn chế thói quen nhịn đi đại tiện. Bạn cũng có thể tập đi vệ sinh vào khung giờ cố định trong ngày.
Các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ ở giai đoạn đầu có thể được kiểm soát tốt nếu được tiến hành thăm khám, chữa trị và chăm sóc khoa học. Tuy nhiên, với những trường hợp chủ quan điều trị, không kiêng cữ hợp lý sẽ khiến các triệu chứng của bệnh lý tiến triển nhanh chóng, làm tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng nặng nề.