“Bị viêm đa khớp kiêng ăn gì để hỗ trợ điều trị bệnh hiểu quả” là một trong những thắc mắc được phần lớn người bệnh quan tâm. Lý do là vì chế độ ăn uống không có tác dụng điều trị bệnh nhưng việc lại giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa các triệu chứng bệnh lý tiến triển ngày một nghiêm trọng. Ngoài ra nếu người bệnh thường xuyên dung nạp các thực phẩm có hại cho sức khỏe có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình điều trị bệnh về lâu dài khiến bệnh trở nên dai dẳng khong dứt đồng thời ngày càng tiến triển nguy hiểm hơn.
Bị viêm đa khớp kiêng ăn gì để hỗ trợ điều trị bệnh hiểu quả
Theo các những cuộc nghiên cứu lâm sàng cho thấy, việc thường xuyên dung nạp các thực phẩm không phù hợp có thể khiến các triệu chứng bệnh viêm đa khớp trở nên nặng nề, tình trạng nóng rát, kích thích phản ứng viêm, tê cứng ở ổ khớp tăng nguy cơ hư hại ở các mô sụn. Theo các chuyên gia đầu ngành, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ một số loại thực phẩm sau:
1. Các loại đồ ăn chế biến sẵn
Hầu hết các loại thực phẩm được chế biến sẵn như đồ hộp, xúc xích, thịt xông khói,… Chứa hàm lượng chất bảo quản, chất béo và natri gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Bên cạnh đó, những thành phần này khi tích tụ trong thời gian dài có thể kích thích phản ứng viêm, làm tăng mức độ đau nhức và khiến các tổn thương khớp lâu lành.
Hơn nữa, thói quen sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn còn làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Đây là một trong những yếu tố khiến các triệu chứng của bệnh viêm đa khớp và một số vấn đề liên quan đến xương khớp trở nên nghiêm trọng hơn. Bởi tình trạng tăng áp lực lên các ổ khớp, gây chèn ép, từ đó đẩy nhanh quá trình lão hóa.
Người bệnh nên ưu tiên những món ăn được chế biến từ các thực phẩm tươi sống, chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng mà còn hỗ trợ ngăn ngừa bệnh viêm đa khớp tiến triển nghiêm trọng.
2. Thực phẩm chứa hàm lượng protein cao
Protein là một trong những thành phần hoạt chất thiết yếu của cơ thể. Việc bổ sung đầy đủ thành phần này sẽ hỗ trợ tăng độ dẻo dai và đàn hồi cho hệ thống xương khớp, tái tạo và phục hồi những mô sụn bị hư tổn. Tuy nhiên, nếu dung nạp quá nhiều protein có thể ảnh hưởng đến quá trình phục hồi bệnh lý.
Các loại thực phẩm có hàm lượng protein cao như nội tạng động vật, các loại thịt đỏ,… còn chứa lượng chất béo bão hòa cao. Nếu người bệnh sử dụng những nhóm thực phẩm này trên 3 lần/ tuần có thể kích thích phản ứng viêm, tăng nồng độ axit uric trong máu, từ đó dẫn đến các triệu chứng bệnh lý trở nên nặng nề.
3. Cà phê và một số chất kích thích
Trong cà phê và một số chất kích thích có chứa lượng caffeine có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung và hệ thống xương khớp nói chung, trong đó có bệnh viêm đa khớp. Caffeine là thành phần có thể giúp bạn tỉnh táo, tập trung làm việc, tuy nhiên các loại thức uống chứa thành phần này không tốt cho người bị viêm đa khớp nói riêng và các vấn đề liên quan đến xương khớp nói chung.
Thói quen sử dụng cà phê và một số chất kích thích có thể làm tăng lượng canxi đào thải qua đường tiểu. Lâu dần khiến các mô xương bị suy yếu, làm tăng áp lực lên các ổ khớp, kích thích phản ứng viêm.
4. Bị viêm đa khớp kiêng ăn gì để phòng ngừa bệnh trở nặng? Các loại thức uống chứa cồn
Bia rượu, cocktail, các loại thức uống lên men,… có thể làm giảm khả năng hấp thụ các khoáng chất và vitamin của cơ thể. Tình trạng này kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm đa khớp do thiếu hụt chất dinh dưỡng thiết yếu và hệ miễn dịch dần suy giảm.
Bên cạnh đó, ethanol, asen và một số độc tố khách có trong những thức uống này có thể gây tổn thương các mao mạch, ảnh hưởng đến quá trình nuôi dưỡng các ổ khớp. Lâu dần có thể khiến hệ thống xương khớp bị thoái hóa, suy yếu. Ngoài ra, việc sử dụng thức uống chứa cồn thường xuyên còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout (thuộc bệnh viêm khớp mãn tính). Để ngăn ngừa bệnh viêm khớp tiến triển nặng nề, người bệnh nên kiêng các loại thức uống chứa cồn.
5. Các thực phẩm chứa nhiều đường
Trong một số nghiên cứu khoa học cho thấy, việc sử dụng lượng đường quá nhiều có thể gây ra tình trạng thừa cân, béo phì, tích tụ mỡ và làm tăng lượng đường huyết trong máu. Đây là một trong những nguyên nhân có thể dẫn đến tổn thương hệ thống dây thần kinh, các mạch máu bao quanh ổ khớp.
Bên cạnh đó, thói quen sử dụng các thực phẩm chứa nhiều đường sẽ tạo điều kiện thuận lợi kích thích phản ứng viêm ở bệnh viêm đa khớp diễn ra nhanh chóng. Các kiểm chứng lâm sàng cho thấy, những người bệnh viêm đa khớp dùng nhiều thức uống có gas, bánh kẹo có thể làm tăng tình trạng đau nhức, tê cứng khớp,… Để cải cải thiện các triệu chứng bệnh lý cũng như ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng nề, người bệnh có thể thay thế đường bằng những chất tạo ngọt từ thực phẩm như siro lúa mạch, mật ong,…
6. Thực phẩm chứa nhiều muối
Muối là một trong những gia vị không thể thiếu trong những bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng muối quá nhiều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể nói chung và hệ thống xương khớp nói riêng.
Việc dung nạp lượng muối quá nhiều có thể làm tăng khả năng đào thải natri qua đường tiêu. Từ đó gây ra tình trạng thiếu hụt canxi, kali và một số khoáng chất cần thiết khác. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sỏi thận, loãng xương và các rối loạn khác, đặc biệt là phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh.
7. Các món ăn chứa nhiều chất phụ gia, gia vị
Các chất phụ gia, gia vị trong những món ăn không chỉ tác động trực tiếp đến dạ dày, thận, đường ruột mà còn ảnh hưởng đến hệ thống xương khớp và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Việc dung nạp các loại thức ăn chứa nhiều gia vị như tiêu, bột ngọt, ớt, các chất bảo quản,… có thể làm tăng tích tụ acid uric trong máu, từ đó kích thích phản ứng viêm khiến tổn thương do bệnh viêm đa khớp trở nên nghiêm trọng hơn.
8. Nhóm thực phẩm giàu Omega 6 và Acid oxalic
Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến cáo người bị viêm đa khớp và các vấn đề liên quan đến xương khớp nên kiêng các loại thực phẩm chứa hàm lượng Omega 6 và Acid oxalic cao. Bởi những hoạt chất này có thể gây cản trở quá trình hấp thụ canxi và các dưỡng chất thiết yếu của hệ thống xương khớp, làm tăng nguy cơ thoái hóa sụn khớp, tích tụ sỏi ở thận.
Người bệnh viêm đa khớp cần tránh tiêu thụ các thực phẩm chứa hàm lượng cao Omega 6 và Acid oxalic như dầu hạt điều, bơ đậu phồng, dầu bắp,…
9. Các món ăn chứa nhiều dầu mỡ
Những món ăn chứa nhiều dầu mỡ có trong gà rán, khoai tây chiên, snack,… là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì. Những trường hợp bị viêm đa khớp bị thừa cân, béo phì trong thời gian dài có thể làm gia tăng áp lực lên các ổ khớp khiến triệu chứng đau nhức xương khớp trở nên nghiêm trọng và kèm theo một số biểu hiện khác đi kèm.
10. Các loại thực phẩm làm từ bột mì trắng
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị bệnh viêm đa khớp cần hạn chế sử dụng các chế phẩm từ bột mì trắng như bánh mì trắng, lúa mì tinh chế,… Nguyên nhân là do những thực phẩm chứa hàm lượng bột mì trắng cao có thể làm tăng lượng đường huyết trong máu. Lúc này lượng glucose dư thừa sẽ liên kết với protein và tạo ra phản ứng glycation. Từ đó kích thích phản ứng viêm nhiễm tại các khớp bị tổn thương, khiến các triệu chứng đau nhức, tê cứng khớp do bệnh lý gây ra trở nên nghiêm trọng hơn.
Bị viêm đa khớp nên ăn gì giúp cải thiện sức khỏe
Bên cạnh những thực phẩm nên kiêng trong thời gian điều trị viêm đa khớp, người bệnh nên tăng cường bổ sung một số nhóm thực phẩm sau giúp tăng cường sức đề kháng, hệ miễn dịch và phòng ngừa bệnh tiến triển hiệu quả.
1. Các loại rau xanh và trái cây
Người bệnh viêm đa khớp nói riêng và mắc các vấn đề về xương khớp nói chung nên tăng cường bổ sung các loại rau xanh, trái cây tươi và chế độ ăn uống hàng ngày. Bởi các nhóm thực phẩm này chứa hàm lượng lớn các khoáng chất, vitamin và chất chống oxy hóa, hỗ trợ cải thiện các triệu chứng đau nhức, phản ứng viêm do bệnh lý gây ra.
Người bệnh có thể bổ sung một số thực phẩm sau vào các bữa ăn hàng ngày như bắp cải, súp lơ, rau mồng tơi, đậu bắp, cam, dâu tây, bưởi, ổi,…
2. Các loại ngũ cốc nguyên hạt
Với trường hợp bị viêm đa khớp có thể thay thế tinh bột trắng bằng các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, đậu nành,…. Những thực phẩm này chứa hàm lượng vitamin B dồi dào, có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch, làm chậm quá trình thoái hóa xương khớp.
Bên cạnh đó, những loại ngũ cốc nguyên hạt còn giúp cân bằng nồng độ protein trong máu, từ đó làm giảm các biểu hiện đau nhức, sưng viêm do viêm khớp dạng thấp gây ra.
3. Bổ sung các thực phẩm chứa protein ít chất béo
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị viêm đa khớp nên tăng cường bổ sung các thực phẩm chứa hàm lượng protein ít chất béo như cá, thịt gà, thịt nạc, các loại đậu vào chế độ ăn uống hàng ngày. Bên cạnh đó, có thể bổ sung các loại cá chứa hàm lượng Omega 3 dồi dào như cá ngừ, cá thu, cá hồi,…
Việc sử dụng dầu cá trong các bữa ăn còn giúp khắc phục tình trạng cứng khớp vào mỗi buổi sáng và cải thiện cơn đau nhức do viêm đa khớp gây ra hiệu quả.
4. Nhóm thực phẩm chứa beta-caroten dồi dào
Các loại thực phẩm như cà rốt, củ dền, cà chua,… được khuyến khích bổ sung cho người bị viêm đa khớp và các bệnh lý liên quan đến xương khớp khác. Nhờ vào các hoạt chất carotenoid và lycopen dồi dào có tác dụng chống oxy hóa hiệu quả. Theo các kiểm chứng lâm sàng cho thấy, việc bổ sung các thực phẩm chứa hàm lượng cao beta-caroten có thể làm giảm các triệu chứng do bệnh viêm đa khớp gây ra đáng kể.
5. Các thực phẩm chứa hàm lượng vitamin dồi dào
Các nhóm vitamin D, vitamin C, vitamin K, vitamin E có tác dụng chống oxy hóa, tăng cường sức đề kháng của xương khớp, góp phần cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh lý tiến triển nghiêm trọng.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bệnh cần bổ sung các thực phẩm chứa hàm lượng vitamin cao như mè đen, giá đỗ, đậu tương, các loại nấm, mầm lúa mạch,… Không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể mà còn hỗ trợ giảm đau nhức, kháng viêm và một số biểu hiện do viêm đa khớp gây ra.
6. Bổ sung một số loại hạt
Một số loại hạt như hạt óc chó, hạt dẻ, hạt chia,… có chứa lượng vitamin, canxi, kẽm, magie và các khoáng chất dồi dào. Những thành phần hoạt chất này có tác dụng hỗ trợ phục hồi và tái tạo các mô sụn khớp, cải thiện các triệu chứng đau nhức và ngăn ngừa bệnh viêm đa khớp tiến triển nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, hàm lượng Axit béo omega-3 có trọng hạt chia và hạt lanh còn mang lại nhiều lợi ích cho người mắc các bệnh lý liên quan đến xương khớp, trong đó có viêm đa khớp. Thành phần này có khả năng giảm đau, chống viêm và hỗ trợ phục hồi tổn thương viêm gây ra.
7. Bổ sung đủ 2 lít nước mỗi ngày
Việc cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể mỗi ngày không chỉ hỗ trợ quá trình bài tiết của cơ thể, bù nước, cân bằng điện giải, thúc đẩy nhu động ruột mà còn hỗ trợ điều trị viêm đa khớp đạt được kết quả tốt nhất.
Theo thống kê lâm sàng cho thấy, ở những trường hợp bị viêm đa khớp không bổ sung đủ 2 lít nước mỗi ngày sẽ thường xuất hiện các dấu hiệu như sưng đỏ khớp, tê cứng và đau nhức nghiêm trọng hơn những người uống đủ nước.
Bên cạnh việc bổ sung nước lọc, người bệnh cũng có thể dùng nước ép trái cây, rau củ, trà thảo dược vào chế độ ăn uống hàng ngày giúp cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể cũng như cải thiện các triệu chứng hiệu quả.
Một số lưu ý trong xây dựng thực đơn cho người bị viêm đa khớp
Viêm đa khớp là một trong những bệnh lý liên quan đến xương khớp mãn tính và không thể điều trị dứt điểm. Do đó, bên cạnh tuân thủ các phương pháp điều trị theo chỉ định, bác sĩ chuyên khoa luôn khuyến khích người bệnh thiết lập chế độ sinh hoạt, luyện tập điều độ và xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh giúp nâng cao thể trạng, hệ miễn dịch và ngăn ngừa bệnh tiến triển nghiêm trọng.
Trong quá trình xây dựng chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị viêm đa khớp, người bệnh nên lưu ý một số vấn đề sau:
- Ăn uống đúng giờ và đầy đủ các bữa ăn chính, phụ. Bên cạnh đó, bạn nên đa dạng các thực phẩm trong các bữa ăn. Điều này giúp bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đồng thời ngăn ngừa bệnh tiến triển hiệu quả.
- Với những trường hợp thừa cân, béo phì nên tăng cường bổ sung các loại rau củ, trái cây trong bữa ăn. Kết hợp xây dựng thực đơn giảm cân và luyện tập khoa học nhằm kiểm soát chỉ số cân nặng hiệu quả.
- Tránh kiêng khem quá mức, bởi có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu, sụt giảm cân không kiểm soát, thiếu hụt các dưỡng chất ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và hệ thống xương khớp.
- Bên cạnh việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, người bị viêm đa khớp cần tăng cường tập luyện thể dục thể thao. Điều này giúp tăng cường sự dẻo dai, linh hoạt cho xương khớp, từ đó giúp cải thiện khả năng vận động hiệu quả cũng như làm chậm quá trình thoái hóa.
- Chú ý giữ ấm cơ thể, đặc biệt và thời tiết giao mùa chuyển lạnh.
Bài viết trên đây đã giải đáp thắc mắc “Bị viêm đa khớp kiêng ăn gì để phòng ngừa bệnh trở nặng”. Hy vọng thông tin bài viết sẽ giúp người bệnh dễ dàng hơn trong việc xây dựng thực đơn phù hợp với tình trạng bệnh lý. Trong trường hợp cần thiết, hãy trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ chuyên khoa để được điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh đạt được kết quả tốt nhất.